Napisałem "w wybranych" ale nie ma za bardzo z czego wybierać. Kofeina jest alkaloidem występującym w niektórych gatunkach roślin. Do jej naturalnych, głównych źródeł w diecie w krajach europejskich należy kawa, herbata i produkty z ziarna kakaowego, a w krajach Ameryki Południowej ponadto guarana i mate.
Wbrew powszechnej opinii kawa, herbata, guarana, kakao i yerba mate zawierają dokładnie ten sam związek – alkaloid purynowy 1,3,7-trimetylo-1H-puryno-2,6(3H,7H)-dion czyli właśnie kofeinę. Nazwy takie jak teina, guaranina czy mateina oznaczają tę samą substancję. Jednak działanie naparów z roślin może się różnić ze względu na obecność innych psychoaktywnych alkaloidów.
W związku z powyższym tabelka będzie nieduża ale ze względu na rozpiętość tematu, opisana maksymalnie skróconymi komentarzami.
TABELA ZAWARTOŚCI KOFEINY W WYBRANYCH PRODUKTACH
Produkt |
Zawartość (mg w 100ml) |
Kawa rozpuszczalna Jacobs Kronung (1łyżeczka rozpuszczona w 160ml wody) |
56,1 |
Szacuje się, że codziennie 80–90% dorosłych świadomie lub nieświadomie spożywa kofeinę
Z metaanalizy badań wynika, że umiarkowane spożycie kofeiny (do 400 mg dziennie) przez dorosłe, zdrowe osoby nie wpływa na pogorszenie stanu zdrowia, w tym wzrost ryzyka chorób sercowonaczyniowych, nowotworów, a także nie zmniejsza gęstości mineralnej kości osób, które spożywają odpowiednią ilość wapnia. Nadmierne, długotrwałe spożycie kofeiny (powyżej 500–600 mg dziennie) może prowadzić do uzależnienia i powodować szereg niekorzystnych objawów, jak zbytnią pobudliwość, uczucie niepokoju, arytmię, bezsenność, bóle głowy, problemy żołądkowe. Kofeina może działać niekorzystnie na stan zdrowia osób z chorobami psychicznymi, poprzez nasilenie objawów choroby i hamowanie działania leków. Ograniczenie spożycia kofeiny zalecane jest kobietom ciężarnym i karmiącym piersią.
W piśmiennictwie podkreśla się, że zawartość kofeiny w naparach kawy na przestrzeni lat wykazuje tendencję spadkową. Wynika to ze zmian technologicznych procesu prażenia kawy, a także większego udziału kawy z rodzaju Arabica w mieszankach kaw dostępnych na rynku.
Zawartość kofeiny w herbacie jest zróżnicowana w zależności od gatunku, uprawy, dojrzałości rośliny przy zbiorze, a także od warunków fermentacji, która może zwiększać lub obniżać zawartość kofeiny.Przeciętnie suche liście herbaciane zawierają 2–5% kofeiny. Zawartość kofeiny w naparze zależy od rozdrobnienia liści herbacianych, ilości herbaty użytej na porcję, warunków parzenia, w tym temperatury wody i czasu naparzania.
Przy okazji – dawka śmiertelna wynosi prawdopodobnie 192 mg na kg masy ciała. Prawdopodobnie, bo wartość ta dla człowieka nie został zbadana.
Tym optymistycznym akcentem pozdrawiam czytelników.
Zebrał i ułożył tjk
Źródła: ZAWARTOŚĆ KOFEINY W PRODUKTACH SPOŻYWCZYCH - Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, praca zbiorowa, Dyrektor: prof. dr hab. n. med. M. Jarosz