Dawniej "alkoholizm", dziś "uzależnienie od alkoholu", to choroba o określonych objawach względnie łatwa do rozpoznania, którego dokonuje się w specjalistycznych ośrodkach leczenia uzależnień.
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca unikania terminu "alkoholizm", a zamiast niego lansuje używanie terminów "zespół uzależnienia od alkoholu" lub "uzależnienie od alkoholu" oraz "picie szkodliwe". Ten ostatni termin zastąpił często używane w poprzedniej wersji Klasyfikacji terminy: "niesprawności związane z alkoholem" lub "problemy alkoholowe" ,które w tym opracowaniu będą używane zamiennie.
Dostępność do potrzebnych informacji o uzależnieniach jest coraz bardziej powszechna, lecz mimo to, wiele osób nadal myśli stereotypowo o alkoholikach, że np: piją codziennie, że przecież, to zawsze jakoś widać, że jak taki młody inteligentny, to niemożliwe żeby…, że taka dobrze ubrana kobieta…, że na stanowisku, że piwo, to nie alkohol, że wszyscy przecież piją itd.
Spożywanie, zazwyczaj w dużych dawkach, alkoholu jest spowodowane przymusem o charakterze psychicznym i somatycznym, i nie podlega jego woli, jednak możliwe jest jego powstrzymanie i utrzymanie abstynencji. Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest do końca wyjaśniony i nie ma bezpośredniego związku z nadużywaniem alkoholu, choć w końcu do niego prowadzi.
Ryzykownie nadużywa alkoholu około 16% polskiego społeczeństwa.
Śmiertelna dawka alkoholu to 6–8 g na 1 kg masy ciała.